Ο ρόλος των εναλλακτικών προμηθευτών
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να προτείνει μέτρα για την πλήρη απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου έως τα τέλη του 2027, ενισχύοντας τις προσπάθειες ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία, η οποία μέχρι πρόσφατα αποτελούσε τον βασικό προμηθευτή της Ευρώπης.
Παρά τη δραστική μείωση των εισαγωγών από τη ρωσική Gazprom μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η Ευρώπη συνεχίζει να εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από το ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), το οποίο πλέον καλύπτει ολοένα μεγαλύτερο μέρος των ενεργειακών της αναγκών. Οι εισαγωγές LNG έχουν εκτοξευθεί, παρά τον περιορισμό των μεταφορών μέσω αγωγών, με πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες να δεσμεύονται από πολυετείς συμφωνίες με ρήτρες «take-or-pay».
Το μερίδιο της Ρωσίας στο ευρωπαϊκό ενεργειακό μείγμα έχει ήδη υποχωρήσει στο 19% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου το 2023, από πάνω από 40% πριν τον πόλεμο. Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, η Κομισιόν προετοιμάζεται να προτείνει την πλήρη διακοπή εισαγωγών μέσω νέων ή spot συμβάσεων έως το 2025, και την οριστική απαγόρευση και των μακροπρόθεσμων συμβάσεων LNG έως το 2027.
Ο ρόλος των εναλλακτικών προμηθευτών
Το χρονοδιάγραμμα απεξάρτησης εξαρτάται από την ικανότητα της ΕΕ να εξασφαλίσει επαρκείς προμήθειες από άλλους παραγωγούς, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ, ο Καναδάς και κράτη της Αφρικής. Οι ΗΠΑ, ειδικά, βρίσκονται στο επίκεντρο σχετικών εμπορικών διαπραγματεύσεων.
Πτώση τιμών και νέα δεδομένα στην αγορά
Παράλληλα, η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη βρίσκεται σε πτωτική πορεία, αντανακλώντας τις προσδοκίες για μειωμένη ζήτηση σε σχέση με την αυξανόμενη προσφορά. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης υποχώρησαν έως και 2,1% τη Δευτέρα, αγγίζοντας τα 32 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Το πετρέλαιο – με το οποίο είναι συνδεδεμένα αρκετά συμβόλαια φυσικού αερίου – επίσης υποχώρησε, λόγω φόβων για υπερπροσφορά από την απόφαση του ΟΠΕΚ+ να αυξήσει την παραγωγή. Αυτή η πτώση έρχεται σε μια περίοδο έντονων εμπορικών εντάσεων και γεωπολιτικής αβεβαιότητας, που ασκούν καθοδική πίεση στις τιμές ενέργειας.
Η ανανεώσιμη ενέργεια ενισχύει τα αποθέματα
Η ισχυρή παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές στην Ευρώπη έχει επίσης συμβάλει στη μείωση της ζήτησης για φυσικό αέριο, επιτρέποντας την ταχύτερη πλήρωση των αποθηκευτικών χώρων ενόψει του χειμώνα. Τα αποθέματα έχουν φτάσει πλέον πάνω από το 40% της συνολικής χωρητικότητας, αν και αυτό υπολείπεται του μέσου όρου της τελευταίας πενταετίας (περίπου 50%).
