Η γερμανική οικονομία παρουσίασε ύφεση για δύο συναπτά έτη. Οι επιχειρήσεις ανησυχούν και ζητούν από την επόμενη κυβέρνηση μία ολοκληρωτική αλλαγή πορείας.
Χαμηλότερο ενεργειακό κόστος, λιγότεροι φόροι, περισσότερα κίνητρα για επενδύσεις, μεγαλύτερη ευελιξία στο εργασιακό δίκαιο, μείωση των κοινωνικών εισφορών και πρωτίστως λιγότερη γραφειοκρατία – αυτά θα πρέπει να επιτύχει στον χώρο της οικονομίας η επόμενη γερμανική κυβέρνηση.
«Η οικονομία συρρικνώνεται. Τα ποσοστά ανεργίας αυξάνονται. Και η Γερμανία δεν είναι πλέον τόσο ελκυστική τοποθεσία για τους επενδυτές», συνοψίζει την κατάσταση ο πρόεδρος της γερμανικής οργάνωσης εργοδοτών, Ράινερ Ντούλγκερ. Υπάρχει επίσης ολοένα και μεγαλύτερη έλλειψη καταρτισμένου εργατικού δυναμικού. Το νομοθετικό πλαίσιο και η γραφειοκρατία έχουν αυξηθεί μέσα στα τελευταία χρόνια, όπως το ίδιο συνέβη και με το κόστος εργασίας και άλλα έξοδα των επιχειρήσεων. «Όσο ακριβότερη είναι μία επενδυτική τοποθεσία, τόσο περισσότερα προτερήματα θα πρέπει να έχει. Όμως αυτό δεν συμβαίνει πλέον εδώ και καιρό στη Γερμανία». Σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πλανήτη η χώρα δεν είναι πλέον ανταγωνιστική.
Ο ρόλος της βιομηχανίας
Στη βιομηχανία οφείλεται πάνω από το ένα τέταρτο της οικονομικής ισχύος της χώρας. Έπειτα από δύο έτη με ύφεση η Ένωση Γερμανικής Βιομηχανίας (BDI) εκτιμά πως η παραγωγή είναι πλέον σημαντικά χαμηλότερη σε σύγκριση με πέντε χρόνια πριν. Αντιστοίχως αρνητικά είναι τα στοιχεία και για άλλους κλάδους. Σε ολόκληρη τη χώρα η παραγωγή, οι κατασκευές, οι πωλήσεις και η κατανάλωση μειώνονται.
Η τελευταία ετήσια οικονομική έκθεση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης αναμένει για το 2025 μία μικρή ανάπτυξη της τάξεως του 0,3%, με τους οικονομολόγους που συμβουλεύουν την κυβέρνηση να παρατηρούν μία εμμένουσα ύφεση σε όλους τους τομείς. Και το σημαντικότερο: μειώνονται διαρκώς και οι εξαγωγές.
Προβλήματα για τις γερμανικές εξαγωγές
Για δεκαετίες η Γερμανία βασιζόταν στο εξής επιχειρηματικό μοντέλο: φθηνή αγορά πρώτων υλών και εξαρτημάτων από το εξωτερικό και εν συνεχεία παραγωγή και εξαγωγή προϊόντων "Made in Germany” με τη γερμανική τεχνογνωσία και φθηνή ενέργεια.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός και η αναγκαστική μετάβαση προς μία κλιματικά ουδέτερη οικονομία είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση του ενεργειακού κόστους – ένα σοβαρό πλήγμα για τους κλάδους που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας. Σημαντικοί τομείς της οικονομίας, όπως η μηχανουργία και οι ηλεκτρικοί εξοπλισμοί, υποχώρησαν ιδιαιτέρως, ενώ η χημική βιομηχανία σταθεροποιήθηκε σε χαμηλά επίπεδα μετά τη δραματική πτώση που καταγράφηκε το 2023.
Πολλές επιχειρήσεις «μεταναστεύουν»
Η οικονομία χρειάζεται μία σημαντική μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να γίνει και πάλι ανταγωνιστική. Εξίσου σημαντική ωστόσο είναι και η μείωση του κόστους της γραφειοκρατίας. Το Ινστιτούτο Ifo του Μονάχου υπολογίζει πως οι επιχειρήσεις πρέπει να συγκεντρώνουν ετησίως 65 δισεκατομμύρια ευρώ μονάχα για να εκπληρώνουν τις γραφειοκρατικές υποχρεώσεις τους.
Η επιχειρηματική διάθεση είναι άκρως αρνητική και η αβεβαιότητα για τις οικονομικές προοπτικές μεγάλη. Αντί να επενδύουν στη χώρα τους, πολλές επιχειρήσεις στρέφονται ήδη σε πιο ελκυστικές τοποθεσίες στο εξωτερικό.