Λίγο πριν ο Κυριάκος Μητσοτακης επισκεφτεί την φετινή Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, ο Περιφερειακός Πρόεδρος του Γερμανοελληνικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου DHW, και συντονιστής του γραφείου DHW Αθηνών, Παύλος Τελίδης, μιλά στο TomorrowNews για τα ανοιχτά μέτωπα της ελληνικής οικονομίας, το μέγεθος της πληγής που ανοίγει δημοσιονομικά η πρωτοφανής φυσική καταστροφή που έπληξε τη Θεσσαλία, το μέλλον της επιχειρηματικότητας και πολλά άλλα.
Δεν θα μπορούσαμε να ξεκινούσαμε τη συζήτηση μας με κάτι άλλο περαν των καταστροφικών πλημμυρών που έπληξαν τη Θεσσαλία. Σε τι βαθμό πιστεύετε ότι επαναδιαμορφωνεται με αυτή την αφορμή ο οικονομικός σχεδιασμός της κυβέρνησης;
Πέραν των όποιων οικονομικών συνεπειών, προσωπικά στη κορυφή των προτεραιοτήτων θα τοποθετήσω τον ανθρώπινο παράγοντα. Συνάνθρωποι μας έφυγαν από τη ζωή και χιλιάδες άλλοι αυτή τη στιγμή που μιλάμε στερούνται, πέραν της περιουσίας τους, των βασικών τους αναγκών. Δυστυχώς πρόκειται για ένα καιρικό φαινόμενο το οποίο ήταν πρωτοφανές για τα ελληνικά, και όχι μόνο, δεδομένα. Δίχως ωστόσο αυτό να αθωώνει τον κρατικό μηχανισμό για το γεγονός πως σε μια ακόμα δοκιμασία, εμφάνισε σημάδια αδράνειας και έλλειψης σχεδιασμού. Σε ότι αφορά τις συνέπειες αυτής της τραγωδίας στην οικονομία, είναι ξεκάθαρα πως διαμορφώνεται μια εντελώς άλλη κατεύθυνση. Το κόστος αποκατάστασης των ζημιών σε συνδυασμό με την απαραίτητη απόδοση αποζημιώσεων στους πληγέντες, είναι δυσθεώρητο. Υποδεχθήκαμε ως Ελλάδα με ανακούφιση τις δεσμεύσεις της προέδρου της Κομισιόν περί στήριξης ύψους 2,2 δις. ευρώ στην χώρα μας. Παρ’ όλα αυτά πρέπει πριν εμφανιστούμε υπεραισιόδοξοι, να αποσαφηνιστεί πως και πότε θα λάβει η Ελλάδα αυτά τα χρήματα αλλά πρωτίστως με τι όρους και αν αυτά θα είναι επί πλέον στην κανονική ευρωπαϊκή ενίσχυση. Ο Γερμανοελληνικός Επιχειρηματικός Σύνδεσμος έχει ήδη δραστηριοποιηθεί και έχει θέσει εγγράφως προς την Κυβέρνηση την προθυμία του να συνδράμει στην σωστή, αποτελεσματική και εξειδικευμένη διαχείριση των λίαν επικίνδυνων απορριμάτων και αποβλήτων των πλημμυρών με την πείρα και τεχνογνωσία της καταστροφής στην Γερμανία του 2021 και τις αναγκαίες ευρωπαϊκές προδιαγραφές ώστε να αντληθούν πλήρως και νομοταγώς τα ευρωπαϊκά κονδύλια.
Η 87ης ΔΕΘ βρίσκεται σε εξέλιξη. Πόσο σημαντικός θεωρείτε πως αποτελεί ως θεσμός για την ελληνική οικονομία και για τον επιχειρηματικό κόσμο;
Διαχρονικά ο θεσμός της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης είναι πολύ σημαντικός και άκρως καθοριστικός για την ελληνική οικονομία. Γι’ αυτό και συλλέγει κάθε χρόνο τα φώτα της δημοσιότητας, τόσο του επιχειρηματικού, όσο και του πολιτικού κόσμου. Άλλωστε μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός πως αποτελεί ένας θεσμός που μαγνητίζει τα βλέμματα όχι μόνο ολόκληρης της Ευρώπης. Αυτό μάλιστα αποδεικνύεται από την υψηλή επισκεψιμότητα που κάθε χρόνο καταγράφεται. Οφείλουμε όμως να παραδεχθούμε πως σημαίνοντα ρόλο έχει διαδραματίσει τα τελευταία χρόνια ο πρόεδρος της ΔΕΘ - HELEXPO, Αναστάσιος Τζήκας ο οποίος έχει δώσει το δικό του στίγμα από το 2013 έως και σήμερα, αναβαθμίζοντας το επίπεδο της Έκθεσης. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, περιμένω λοιπόν με αγωνία να παρακολουθήσω όλα όσα η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης θα μας προσφέρει.
Βρίσκεστε στον χώρο της επιχειρηματικότητας πάρα πολλά χρόνια. Πως κρίνετε το επίπεδο στο οποίο οι ελληνικές επιχειρήσεις βρίσκονται σήμερα, και κατά πόσο πιστεύετε ότι έχουν στηριχθεί το τελευταίο διάστημα;
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει βήματα προόδου στο τομέα στήριξης της επιχειρηματικότητας. Αλλά εχθρός του καλού, είναι πάντα το καλύτερο. Ο κλάδος των επιχειρήσεων, ειδικότερα των μικρομεσαίων, πρέπει να βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας μέτρων κάθε κυβέρνησης διαχρονικά, καθώς εκεί ακριβώς βρίσκεται το ‘’καύσιμο’’ της οικονομίας. Το να αποκτήσουν οι επιχειρήσεις της χώρας ευοίωνο μέλλον, θα προκαλέσει μία σειρά από θετικές αλυσιδωτές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα την αύξηση του ΑΕΠ και την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Σε ότι αφορά το επίπεδο στο οποίο η επιχειρηματικότητα βρίσκεται, είμαι θιασώτης της επιχειρηματικής ‘’σπιρτάδας’’ των συμπατριωτών μας. Μας διακρίνει ένα θετικώς διακείμενο ‘’δαιμόνιο’’.
Τον προσεχή Μάρτιο του 2024 θα έχουμε συμπληρώσει δύο χρόνια που η ακρίβεια αποτελεί το βασικότερο πρόβλημα για τα νοικοκυριά. Θεωρείτε πως η ακρίβεια είναι ευθύνη της κυβέρνησης, και ποιες πιστεύετε πως πρέπει να είναι οι επόμενες κινήσεις για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο αυτό;
Πριν μπούμε στην διαδικασία να δούμε πως θα αντιμετωπιστεί οφείλουμε να παραδεχθούμε κάτι. Το φαινόμενο της υψηλής τιμολόγησης των προϊόντων δεν είναι ελληνικό. Αφορά το σύνολο της Ευρωζώνης και απασχολεί τα νοικοκυριά όλης της Ευρώπης. Παράλληλα όμως πρέπει να προβληματιστούμε ιδιαιτέρως για το γεγονός πως ενώ η Ελλάδα διαθέτει έναν ποσοστό πληθωρισμού χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, τα προϊόντα παραμένουν σταθερά σε υψηλές τιμές δίχως δείγματα αποκλιμάκωσης. Όπως προκύπτει, ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ θα προχωρήσει σε μία σειρά μέτρων, τα οποία όμως θα είναι πρόσκαιρα. Θα προσφέρουν μία ανακούφιση άλλα προσωρινή. Αν βρισκόμασταν στο ξεκίνημα του κύματος ακρίβειας, θα αρκούσε. Πλέον νομίζω πως απαιτούνται μέτρα πιο δραστικά και πιο αποτελεσματικά. Να βρεθεί δηλαδή ένας τρόπος το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί από την ρίζα.
Η υπογεννητικότητα δίχως τη παραμικρή αμφιβολία αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που η χώρα μας αντιμετωπίζει. Πόσο πιστεύετε ότι θα βοηθήσει το νεοσύστατο υπουργείο Οικογένειας;
Με την ίδρυση του υπουργείου Οικογένειας, η κυβέρνηση ουσιαστικά παραδέχθηκε πως το πρόβλημα της υπογεννητικότητας μεγαλώνει επικίνδυνα. Και συγχρόνως δείχνει την διάθεση να παρέμβει δραστικά ώστε να το αντιμετωπίσει. Σίγουρα οι αριθμοί προκαλούν απογοήτευση, ωστόσο ποτέ δεν είναι αργά. Δε σας κρύβω πως για εμένα το δημογραφικό είναι το μεγαλύτερο στοίχημα που έχουμε ως έθνος να φέρουμε εις πέρας. Σε αυτό το πλαίσιο θεωρώ πως το υπουργείο Οικογένειας είναι μακράν το πιο κρίσιμο χαρτοφυλάκιο αυτή τη στιγμή. Οφείλω παράλληλα να σημειώσω πως η επιλογή της κ. Σοφίας Ζαχαράκη για τη συγκεκριμένη θέση μας κάνει περισσότερο αισιόδοξους, καθώς αποτελεί ένα πρόσωπο με όραμα και πολύ όρεξη για δουλειά. Προσφάτως άκουσα τις εξαγγελίες της για την εκπόνηση ενός Εθνικού Σχεδίου εντός του 2024 με φόντο την υπογεννητικότητα και είμαι αρκετά αισιόδοξος πως σε βάθος τετραετίας θα δούμε χειροπιαστά αποτελέσματα.
Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε ένα δύσβατο μονοπάτι, κυρίως σε ότι αφορά τα διεθνή χρηματιστήρια; Ποια θεωρείτε πως είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στη χώρα μας, τόσο σε ότι αφορά τον χρηματιστηριακό κλάδο, όσο και τον τραπεζικό;
Νομίζω πως βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να παρατηρήσουμε πως τόσο οι ελληνικές τράπεζες, όσο και το ελληνικό χρηματιστήριο, ακολουθούν μία πορεία εντελώς αντίθετη από αυτή που παγκοσμίως επικρατεί. Του λόγου το αληθές έρχονται να επιβεβαιώσουν και οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης. Παράδειγμα η JP Morgan η οποία εμφανίζεται ιδιαιτέρως αισιόδοξη για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας και δηλώνει βέβαιη πως το ‘’ράλι πρωταθλητισμού’’ που το ελληνικό χρηματιστήριο σημείωσε το καλοκαίρι, θα συνεχιστεί. Το ίδιο και η Morgan Stanley η οποία επισημαίνει ότι η Ελλάδα είναι στην κορυφαία θέση στο χαρτοφυλάκιο της για τις αναδυόμενες αγορές. Να θυμηθούμε επίσης πως σε ότι αφορά τις τράπεζες, η Deutsche Bank μίλησε πρόσφατα με τα καλύτερα λόγια για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Ολοφάνερα λοιπόν έχουμε λόγους να δηλώνουμε αισιόδοξοι για το μέλλον.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει εισβάλει για τα καλά στις ζωές μας. Πλέον δείχνει έτοιμη να διαδραματίσει ρόλο καθοριστικό και στον επιχειρηματικό κλάδο. Πως βλέπετε αυτή την εξέλιξη και τι συνέπειες πιστεύετε ότι θα έχει;
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι σίγουρα κάτι που θα το βρούμε ενώπιων μας πολύ σύντομα. Ήδη κάνει άλλωστε αισθητή τη παρουσία της σε διαφόρους τομείς. Η είσοδος νέων τεχνολογικών καινοτομιών είναι κάτι με το οποίο σίγουρα οφείλουμε να συμβιώσουμε. Άλλωστε τα τελευταία χρόνια συνεχώς προστίθενται στην καθημερινότητα μας νέες ανακαλύψεις που αλλάζουν τις ισορροπίες. Σίγουρα σε κάθε τέτοια αλλαγή υπάρχει μία δικαιολογημένη ‘’καχυποψία’’. Ωστόσο πρέπει να παραδεχθούμε πως πολλές από τις τεχνολογικές ανακαλύψεις του παρελθόντος, μπορεί στην αρχή να αντιμετωπίστηκαν με έντονο σκεπτικισμό, εντούτοις στο τέλος μετετράπησαν σε καθημερινό εργαλείο για όλους μας. Θεωρώ λοιπόν πως η τεχνητή νοημοσύνη ήρθε με σκοπό να μας διευκολύνει, και όχι ως απειλή. Αρκεί φυσικά να χρησιμοποιηθεί σωστά.
Ο χώρος της υγείας και της φαρμοκοβιομηχανίας είναι ιδιαιτέρως γνωστός σε εσάς. Πλέον ο εκσυγχρονισμός του συστήματος υγείας είναι κάτι που συζητιέται αρκετά. Ποια πιστεύετε πως πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα;
Ο εκσυγχρονισμός του συστήματος υγείας είναι κάτι που δυστυχώς έχει αργήσει πολύ. Θα έπρεπε ο κλάδος της υγείας να ήταν από τους πρώτους που θα απορροφούσαν τα τεχνολογικά διαθέσιμα εργαλεία. Η νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας δείχνει έτοιμη να κάνει αυτό το βήμα και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα. Πρέπει όμως να υπάρξει σχεδιασμός και πλάνο. Να μη μείνουμε αποκλειστικά σε επικοινωνιακού τύπου εξαγγελίες. Έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος. Στις αποφάσεις που θα ληφθούν πρέπει να βρεθούν στο τραπέζι των συζητήσεων πρόσωπα που γνωρίζουν καλά το κλάδο της υγείας. Και φυσικά να ακολουθηθούν παραδείγματα άλλων χωρών, όπως αυτό της Γερμανίας που στα συστήματα υγείας πρωτοτυπεί συνεχώς προς όφελος πάντοτε των ασφαλισμένων.
Σαν εκπρόσωπος του Γερμανοελληνικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου DHW στην Αθήνα ποιόν ρόλο πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να διαδραματίσουν η ΔΕΘ και ο DHW στην ανάπτυξη των ελληνογερμανικών εμποροοικονομικών σχέσεων;
Το 2020 είχε προγραμματισθεί η Γερμανία να ακολουθήσει σαν τιμώμενη χώρα την Ινδία που ήταν εκείνη που το 2019 είχε αυτόν τον ρόλο στην 84η ΔΕΘ. Δυστυχώς μας πρόλαβε ο κορωνοϊός και αυτό δεν πραγματοποιήθηκε. Χαίρομαι ιδιαίτερα που η Γερμανία θα είναι τιμώμενη χώρα το 2024. Η Γερμανία ήταν πάντοτε με την Ιταλία ένας από τους δύο μεγαλύτερους εμπορικούς, επιχειρηματικούς και επενδυτικούς εταίρους της Ελλάδος. Στις εισαγωγές, η Γερμανία διατηρεί την πρώτη θέση από το 2015 μέχρι και το 2021, ενώ εξακολουθεί να κατατάσσεται δεύτερη στην κατάταξη των προορισμών για τις ελληνικές εξαγωγές. Το γεγονός αυτό είναι το αποτέλεσμα στενών επιχειρηματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών σε βάθος δεκαετιών. Στην περαιτέρω ανάπτυξη και εμβάθυνση αυτών των σχέσεων είναι έτοιμοι να συνεισφέρουν τόσο ο Γερμανοελληνικός Επιχειρηματικός Σύνδεσμος που αποτελεί το οργανωμένο παγγερμανικό δίκτυο των ομογενειακών και όχι μόνον επιχειρήσεων και επιχειρηματιών στην Γερμανία όσο και η 88η ΔΕΘ, την οποία θα διαφημίσουμε ανάλογα στον μεγάλο επιχειρηματικό κόσμο της Γερμανίας. Αρωγός μας εδώ ο Πρόεδρος της ΔΕΘ Τάσος Τζήκας που τρέφει πάντοτε ιδιαίτερα αισθήματα προς την ελληνική ομογένεια.
