Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το πλεόνασμα στην Ελλάδα για το 2024 εκτοξεύθηκε στα 11,4 δισ. ευρώ, φτάνοντας το 4,8% του ΑΕΠ.
Τα δεδομένα αυτά, που στάλθηκαν στην ΕΕ στο τέλος Μαρτίου σύμφωνα με τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (ΕΕ EDP), επιβεβαιώθηκαν σήμερα από τις ανακοινώσεις της Eurostat. Αυτή η θετική εξέλιξη ακολουθεί την αναβάθμιση των αξιολογήσεων της χώρας από τον οίκο S&P, ο οποίος υπογραμμίζει ότι η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, σε συνδυασμό με τη σταθερή οικονομική ανάπτυξη, επιτρέπει στην Ελλάδα να ξεπερνά τους δημοσιονομικούς στόχους.
Το ποσό των 11,4 δισ. ευρώ αποτελεί ιστορικό ρεκόρ για τη χώρα, καθώς το 2023 το πλεόνασμα ήταν μόλις 1,7 δισ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ.
Ακολουθεί η καταγραφή των πλεονασμάτων από το 2012 έως το 2023:
-
2023: Πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ (1,7 δισ. ευρώ)
-
2022: Πλεόνασμα 0,3% του ΑΕΠ (0,9 δισ. ευρώ)
-
2021: Έλλειμμα -0,6% του ΑΕΠ (λόγω της πανδημίας)
-
2020: Έλλειμμα -9,7% του ΑΕΠ (μεγάλο έλλειμμα λόγω της πανδημίας και των οικονομικών μέτρων στήριξης)
-
2019: Έλλειμμα -1,1% του ΑΕΠ (σημαντική βελτίωση)
-
2018: Έλλειμμα -1,1% του ΑΕΠ (συνεχιζόμενη δημοσιονομική προσαρμογή)
-
2017: Πλεόνασμα 0,8% του ΑΕΠ
-
2016: Έλλειμμα -0,6% του ΑΕΠ (αρνητικό λόγω των δημοσιονομικών προσαρμογών)
-
2015: Έλλειμμα -5,3% του ΑΕΠ (αρνητικό λόγω της κρίσης)
-
2014: Πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ (πρώτο θετικό πλεόνασμα μετά την κρίση)
-
2013: Έλλειμμα -1,3% του ΑΕΠ (δύσκολη χρονιά λόγω των μνημονίων)
-
2012: Έλλειμμα -10,0% του ΑΕΠ (ύφεση λόγω της κρίσης χρέους)
Πως φτάσαμε στο «ρεκόρ» πλεόνασμα
Η επίτευξη του πλεονάσματος των 11,4 δισ. ευρώ για το 2024 θεωρείται εξαιρετικό οικονομικό αποτέλεσμα, το οποίο αποδίδεται σε μια σειρά από παράγοντες, όπως η δημοσιονομική πειθαρχία και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ακολουθούν οι βασικοί λόγοι πίσω από την υπεραπόδοση:
-
Υπεραπόδοση Φορολογικών Εσόδων Η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης και η ενίσχυση των μηχανισμών είσπραξης (με ψηφιακά εργαλεία και αυξημένη επιτήρηση) συνέβαλαν στην αύξηση των δημοσίων εσόδων. Επίσης, η ανθεκτικότητα της οικονομίας και η αύξηση της φορολογικής βάσης ενίσχυσαν τα έσοδα, με τον τομέα του τουρισμού και των εξαγωγών να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο.
-
Αυξημένα Έσοδα από Τουρισμό και Εξαγωγές Ο τουριστικός τομέας παρουσίασε δυναμική ανάπτυξη το 2024, με αύξηση των επισκεπτών και των εσόδων. Η Ελλάδα συνεχίζει να απολαμβάνει ισχυρή ζήτηση από βασικές διεθνείς αγορές. Παράλληλα, οι εξαγωγές, ειδικά στα γεωργικά προϊόντα και το πετρέλαιο, ενίσχυσαν τα έσοδα και συνέβαλαν στην μείωση του εμπορικού ελλείμματος.
-
Οικονομική Ανάπτυξη και Ανθεκτικότητα Η ελληνική οικονομία παρουσίασε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, κυρίως στους τομείς των κατασκευών, των υπηρεσιών και της βιομηχανίας. Η οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία, σε συνδυασμό με τη στρατηγική ενίσχυσης των επενδύσεων και των ξένων άμεσων επενδύσεων, συνέβαλαν στην ενίσχυση του ΑΕΠ και των φορολογικών εσόδων.
-
Μείωση των Δαπανών και Διαρθρωτικές Μεταρρυθμίσεις Η κυβέρνηση προχώρησε σε μείωση των δημοσίων δαπανών και σε αποδοτικότερη κατανομή των πόρων, χρησιμοποιώντας τα πλεονάσματα για την ενίσχυση των επενδύσεων. Η δημοσιονομική πειθαρχία και οι μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο τομέα επέφεραν εξοικονόμηση πόρων, που συνέβαλαν στην αύξηση του πλεονάσματος.
-
Υπεραπόδοση Φορολογικών Εσόδων του 2025 Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων το 2025 (με επιπλέον 1,8 δισ. ευρώ) ενίσχυσε την οικονομική σταθερότητα, προσφέροντας τη δυνατότητα για περαιτέρω ενίσχυση του πλεονάσματος.
-
Αναβάθμιση της Ελληνικής Οικονομίας Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τον οίκο S&P ενίσχυσε την εμπιστοσύνη των επενδυτών και των αγορών, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάκαμψη και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
-
Χρηματοδοτικά Μέσα και Στήριξη από την ΕΕ Η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και η αξιοποίηση των κονδυλίων από τα Ταμεία Ανάκαμψης και την Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνοχής, συνέβαλαν στην ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων και στη βελτίωση της διαχείρισης της οικονομίας.
Οι εξαγγελίες Μητσοτάκη
Τα μέτρα στήριξης με φόντο το πρωτογενές πλεόνασμα ρεκόρ 4,8% του ΑΕΠ εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δίνοντας έμφαση σε τρεις άξονες και με σκοπό την ανακούφιση των πολιτών. Ειδικότερα και σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε, οικονομική «ανάσα» θα υπάρξει αναφορικά με το ζήτημα της στέγης όπου πλέον, κάθε Νοέμβριο στους ενοικιαστές θα επιστρέφεται ένα ολόκληρο ενοίκιοο, η ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων κι ΑμεΑ όπου θα δοθούν 250 ευρώ καθαρά, ενώ θα δοθούν επιπλέον 500 εκατομμύρια στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Σημειώνεται ότι οι παρεμβάσεις αποτελούν μέτρα που θα τεθούν σύντομα σε εφαρμογή, καθώς θα ισχύσουν από το 2025.
Το μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη
”Καταρχάς, θα ήθελα και πάλι, με αφορμή τις ημέρες του Πάσχα, να σας ευχηθώ Χριστός Ανέστη, χρόνια πολλά, υγεία και χαρές σε εσάς και στις οικογένειές σας.
Τα στοιχεία του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2024, που μόλις ανακοινώθηκαν από την Εurostat και την ΕΛΣΤΑΤ, καταγράφουν μία σημαντική υπεραπόδοση της εθνικής οικονομίας και ένα πλεόνασμα στα δημόσια ταμεία. Κάτι που σημαίνει ότι, με την προσπάθεια όλων, τα πήγαμε πολύ καλύτερα από όσο υπολογίζαμε.
Η δυναμική ανάπτυξη μαζί με την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, αλλά και μια σειρά άλλων διαρθρωτικών μέτρων, έφεραν πρόσθετα έσοδα, πάνω και από τους στόχους που είχαμε θέσει. Κι έτσι, παρά τους αυστηρούς ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες, ένα σοβαρό μέρος τους μπορεί, πλέον, να επιστρέψει στους πολίτες. Είχα πει, άλλωστε, ότι αυτός είναι και o στόχος αυτής της κυβέρνησης: η συλλογική πρόοδος να μετατρέπεται, σταδιακά, και σε ατομική προκοπή.
H τελευταία εξέλιξη δικαιώνει, ασφαλώς, μία πολιτική που συνδυάζει την ανόρθωση της χώρας με την κοινωνική φροντίδα, με θεμέλιο όμως, πάντα, τη δημοσιονομική σταθερότητα. Είναι η ίδια πολιτική που αναγνωρίζουν και όλοι οι διεθνείς οίκοι, αλλά κι εκείνη που κρατά ακλόνητη την εσωτερική μας σταθερότητα μέσα σε έναν ταραγμένο κόσμο. Ενώ, ταυτόχρονα, μπορεί να παράγει και χειροπιαστά αποτελέσματα, διαψεύδοντας τους δημαγωγούς του μηδενισμού και της μιζέριας. Αυτό συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, αυτό επιβεβαιώνεται και τώρα. Τούτη τη φορά, μάλιστα, με πρωτοβουλίες που ενσωματώνουν μία μεγάλη δομική αλλαγή.
Γιατί αυτά που θα ανακοινώσω σήμερα θα ισχύσουν μέσα στο 2025, ακριβώς επειδή οφείλονται στην ετήσια θετική πορεία μας. Θα αποτελέσουν, όμως, ταυτόχρονα και μόνιμα μέτρα, όχι έκτακτες και στοχευμένες παρεμβάσεις όπως παλαιότερα. Διότι η πρόοδος στα δημόσια οικονομικά μεγέθη είναι δομικού χαρακτήρα.
Κι ακόμα, οι πρωτοβουλίες αυτές θα εφαρμόζονται κατά τρόπο ώστε να ενισχύουν ευρύτερα κοινωνικά στρώματα, κυρίως όμως θα λειτουργούν προσθετικά σε όλα όσα έχουν προηγηθεί: από τις διαδοχικές αναβαθμίσεις της βασικής αμοιβής και τις αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, μέχρι τις βελτιώσεις στις αποδοχές των ενστόλων, των εργαζόμενων στο ΕΣΥ, αλλά και τις συνεχείς μειώσεις φόρων.
Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, οι νέοι πόροι από τη θετική επίδοση της οικονομίας θα διατεθούν σε τρεις κατευθύνσεις:
Πρώτον, για να δοθεί απάντηση στο πρόβλημα της στέγης. Ξέρω πόσο δύσκολα τα βγάζουν πέρα οι συμπολίτες μας που είναι στο ενοίκιο και η ανακούφισή τους είναι για εμένα η πρώτη μου προτεραιότητα. Γι’ αυτό αποφασίσαμε κάθε χρόνο, και συγκεκριμένα τον μήνα Νοέμβριο, η πολιτεία να επιστρέφει στους ενοικιαστές ένα πλήρες ενοίκιο, ώστε να ελαφρυνθούν τα έξοδά τους. Ενώ, βέβαια, παράλληλα θα εξελίσσονται και όλα τα σχετικά προγράμματα, δηλαδή το «Σπίτι μου ΙΙ», η κοινωνική κατοικία και οι διαδοχικοί κύκλοι του «Ανακαινίζω».
Το δεύτερο μέτρο απευθύνεται σε περίπου 1,5 εκατομμύριο χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και άτομα με αναπηρία, κατηγορίες οι οποίες από φέτος θα στηρίζονται, σε μόνιμη βάση, με 250 ευρώ καθαρά, επιπλέον σε κάθε άλλο έσοδό τους. Και αυτό το ποσό θα καταβάλλεται κάθε χρόνο στα τέλη Νοεμβρίου.
Τέλος, η τρίτη κυβερνητική απόφαση αφορά την αύξηση κατά 500 εκατομμύρια ετησίως του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, με στόχο εδώ να επιταχυνθούν τα δημόσια έργα, καθώς και κοινωνικού χαρακτήρα δράσεις σε ολόκληρη την επικράτεια, αλλά και, εν μέσω διεθνούς αστάθειας, να αυξηθούν οι επενδύσεις για να συνεχίσουν να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας.
Το οικονομικό επιτελείο θα εξειδικεύσει σε λίγο τις νέες αποφάσεις. Αυτό στο οποίο προσωπικά θα επέμενα είναι η επιλογή της πολιτείας να μεταφέρει στους πολίτες τα κέρδη της συνολικής ανάταξης. Γιατί, όπως σας είπα, γνωρίζω πόσο πράγματι επιβαρύνονται εκείνοι που σήμερα νοικιάζουν σπίτι, αναλώνοντας εκεί ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους. Γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι ειδικά για τα νέα παιδιά να φύγουν από το σπίτι των γονιών τους και να αποκτήσουν τη δική τους στέγη.
Γνωρίζω ακόμη πόσο δοκιμάζονται οι συνταξιούχοι μας και άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ειδικά αυτοί που λαμβάνουν τις πιο χαμηλές συντάξεις. Αλλά και πόσο σημαντικό είναι οι επενδύσεις να μειώνουν διαρκώς την ανεργία, που αποτελεί τελικά και την πιο σκληρή κοινωνική αδικία.
Με εμπιστοσύνη στις δυνατότητες του τόπου και στις ικανότητες της κοινωνίας, είχα κάνει την εκτίμηση ότι οι δυσκολίες μπορούν να ξεπεραστούν και να γίνουν ευκαιρίες. Αυτό αποτυπώνουν και οι νέες πρωτοβουλίες μας, αποδεικνύοντας ότι όσο αναβαθμίζεται η οικονομία της πατρίδας τόσο θα αναβαθμίζεται και η οικονομική θέση του πολίτη, και, μάλιστα, στον αντίστοιχο χρόνο.
Γι’ αυτό και θα επαναλάβω ότι οι συγκεκριμένες μόνιμες παρεμβάσεις αφορούν το τρέχον έτος και όχι τον σχεδιασμό του 2026. Αυτός θα ανακοινωθεί κανονικά στην επόμενη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Πρόκειται, βέβαια, για πρωτοβουλίες ύψους 1 δισ., με άμεση αναφορά σε βασικά προβλήματα. Είναι, ωστόσο, και θέλω να το τονίσω αυτό, ζυγισμένες και κοστολογημένες, ώστε να τηρείται η αναγκαία δημοσιονομική ισορροπία και οι σχετικές προβλέψεις των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων. Για να τεκμηριώσουν έτσι ότι η κυβέρνηση νιώθει, φροντίζει και προσπαθεί συνέχεια για μια καλύτερη ζωή, επιδιώκοντας η επιτυχία των αριθμών να γίνεται και ευημερία των πολλών και η συλλογική πρόοδος της Ελλάδας να μεταφράζεται και σε ατομική πρόοδο των Ελλήνων. Μια δέσμευση στην οποία ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε πιστοί.
Προτεραιότητές μας παραμένουν το συμφέρον της πατρίδας και η αναγέννηση της κοινωνίας. Όχι με ψεύτικα λόγια και ανέξοδα συνθήματα, αλλά με αληθινές πράξεις και ορατές λύσεις, αντιμετωπίζοντας με ρεαλισμό κάθε πρόσκαιρο εμπόδιο, αλλά και με ευθύνη την κάθε ανεύθυνη προπαγάνδα που ανοίγει κερκόπορτες σε νέες περιπέτειες. Βαδίζοντας, δηλαδή, στον δρόμο που χάραξε η κατεύθυνση «το είπαμε, το κάναμε» και έχοντας τη σιγουριά και την αυτοπεποίθηση που επιβάλλει η εποχή, γιατί έχουμε πολλά ακόμη να διεκδικήσουμε και πολλά ακόμη να κατακτήσουμε.
Συνεχίζουμε λοιπόν και να είστε βέβαιοι ότι, παρά τις δυσκολίες, τα καλύτερα έρχονται”
