Ήχησε σαν βόμβα όταν ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ιεράρχησε ψηλά τη σχέση της χώρας του με την Ελλάδα κατά την κοινή εμφάνισή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η Ελλάδα πρόκειται να γίνει ο ευρωπαϊκός κόμβος υδρογόνου. Αυτό ήταν μία έκπληξη για πολλούς. Πράγματι, από την ανακοίνωση του έργου #WhiteDragon στη Δυτική Μακεδονία, η Ελλάδα βρίσκεται στον ευρωπαϊκό χάρτη έργων υδρογόνου. Η ελληνική κυβέρνηση συμμετείχε ενεργά και σημείωσε μεγάλη επιτυχία τον Ιούλιο, όταν δύο έργα στο πλαίσιο του λεγόμενου #ipcei (σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος) αναγνωρίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε πρώτη φάση. Θα ακολουθήσουν κι άλλες, εν τω μεταξύ κορυφαίες ελληνικές εταιρείες με έντονο ενδιαφέρον για το υδρογόνο.
Πράγματι, το υδρογόνο έχει τη δυνατότητα να μετατρέψει την Ελλάδα από έναν εισαγωγέα #ενέργειας σε μια αυτάρκη, ενεργειακά αυτόνομη χώρα, με την #ανανεώσιμη ενέργεια να αντικαθιστά την προηγουμένως κυρίαρχη ενέργεια με βάση τα ορυκτά .
Αυτό γίνεται πολύ ξεκάθαρο στη Δυτική Μακεδονία, όπου ο #λιγνίτης πρόκειται ουσιαστικά να αντικατασταθεί πλήρως από #ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε συνδυασμό με υδρογόνο. Μαζί με την Πορτογαλία, η Ελλάδα είναι μία από τις δύο ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εξίσου υψηλές δυνατότητες #windenergy και #solareenergy . Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις κυριαρχεί είτε το ένα είτε το άλλο.
Ο πρίγκιπας Σαλμάν πρόσθεσε τώρα ένα ακόμη γεωπολιτικό στοιχείο: Οι μαζικές εισαγωγές υδρογόνου από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική πρόκειται να κατευθυνθούν στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας. Πιστή στο σύνθημα που εξέδωσε η #eu μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εισάγει 10 εκατομμύρια τόνους ανανεώσιμου υδρογόνου που παράγεται ετησίως μέχρι το 2030. Από τη σημερινή προοπτική, αυτό το μερίδιο θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο.
Τα πρώτα μεγάλα έργα υδρογόνου που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της βιομηχανικής παραγωγής έχουν ήδη ξεκινήσει στη #saudiarabia. Στα βορειοδυτικά της χώρας, μια περιοχή στο μέγεθος του Βελγίου έχει κηρυχθεί αποκλειστική ζώνη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και υδρογόνου. Σημαντικοί όγκοι παραγωγής αναμένονται εδώ από το 2024 και η μεγάλης κλίμακας παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου θα ξεκινήσει το 2026. Επιπλέον, υπάρχει η χρήση του τελευταίου μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου, το οποίο δεν έχει ακόμη εξερευνηθεί από το 2024. Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας ανακοίνωσε ότι αυτό το κοίτασμα αερίου δεν θα χρησιμοποιηθεί για εξαγωγή φυσικού αερίου, αλλά υδρογόνου. Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας Abdulaziz bin Salman, μεγάλο μέρος του φυσικού αερίου από την ανάπτυξη 110 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Jafurah θα χρησιμοποιηθεί για υδρογόνο.
Με τη βοήθεια διαφόρων τεχνολογιών, είναι δυνατός ο διαχωρισμός του αερίου με τέτοιο τρόπο ώστε να μην παράγονται σχεδόν καθόλου εκπομπές #co2 , για παράδειγμα χρησιμοποιώντας τεχνολογία πυρόλυσης. Με αυτήν την τεχνολογία, ο #άνθρακας μπορεί να ληφθεί στη στερεά του μορφή και να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ύλη, για παράδειγμα για την υποδομή των γραμμών ηλεκτροδότησης. Αντί για καθαρό αέριο, δύο προϊόντα υψηλής ποιότητας θα είναι διαθέσιμα για την ευρωπαϊκή αγορά, στα οποία η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας θα ήθελε να ειδικευτεί προκειμένου να επιτύχει τους μακροπρόθεσμους στόχους της πλήρους απαλλαγής από τον άνθρακα έως το 2060.
Οι προοπτικές για τη μελλοντική οικονομία του υδρογόνου είναι αποφασιστικές και ελπιδοφόρες. Ωστόσο, η αντίστοιχη υποδομή πρέπει να προσαρμοστεί ή να ξαναχτιστεί. Το υδρογόνο είναι αέριο και μεταφέρεται καλύτερα μέσω αγωγών. Είναι ο φθηνότερος τρόπος αποστολής μεγάλων όγκων σε μεγάλες αποστάσεις. Επομένως, δεν υπάρχει τρόπος να παρακαμφθεί το έργο #EastMed . Ο προσωρινός εκνευρισμός για το πώς θα συνεχιστεί το έργο δεν πρέπει να διαρκέσει, ειδικά από τη στιγμή που ο πόλεμος στην Ουκρανία κατέστησε σαφές ότι νέες γεωστρατηγικές εξελίξεις αναδύονται σχεδόν σε γρήγορη κίνηση. Ο αγωγός TAP που έχει ήδη προγραμματιστεί θα παίξει ιδιαίτερο ρόλο στη στρατηγική της Ευρώπης για το υδρογόνο, όπως είπε η πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen
Στο μέλλον, όλοι οι δρόμοι θα οδηγούν μέσω Ελλάδας όσον αφορά τη σύνδεση του νοτιοανατολικού δυναμικού παραγωγής υδρογόνου. Τι συμβαίνει στη μεταβατική περίοδο μέχρι να ολοκληρωθούν οι αγωγοί; Και εδώ, η Ελλάδα, με τον μεγάλο εμπορικό #στόλο της, θα παίξει κεντρικό ρόλο. Οι ειδικοί συμφωνούν ότι στη μεταβατική φάση μέχρι να αναπτυχθεί ένα σταθερό σύστημα αγωγών, η #ammonia ως προϊόν υδρογόνου και αζώτου θα είναι η φθηνότερη επιλογή για τη μεταφορά του νέου προϊόντος. Η αμμωνία μπορεί να σχηματιστεί από το υδρογόνο σχετικά εύκολα και να διασπαστεί ξανά χωρίς να εκπέμπει CO2. Αλλά αυτό που είναι ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι σήμερα υπάρχουν μεγάλοι πελάτες για την αμμωνία, ειδικά στη χημική βιομηχανία, οι οποίοι την παρήγαγαν στο παρελθόν από φυσικό αέριο.
Αν γίνουν τώρα τα σωστά βήματα, η Ελλάδα θα γίνει αναμφίβολα ένας από τους βασικούς κόμβους υδρογόνου, όχι μόνο στην ανατολική Μεσόγειο. Η Σαουδική Αραβία έχει ανακηρύξει τη χώρα στρατηγικό εταίρο. Αυτό είναι το σημείο εκκίνησης. Άλλες χώρες εταίροι θα ενσωματωθούν στη νέα οικονομία υδρογόνου, η οποία αποτελεί ουσιαστική προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων του Παρισιού. Όμως και η Αθήνα πρέπει να συμβαδίζει με τη ραγδαία εξέλιξη. Θα χρειαζόταν επειγόντως η έγκαιρη δημοσίευση μιας στρατηγικής για το υδρογόνο προσαρμοσμένη στη νέα κατάσταση. Η Ευρώπη βασίζεται στην Ελλάδα και είναι έτοιμη να υποστηρίξει αυτή τη δυναμική και εύρωστη ανάπτυξη.
