Κινητά τηλέφωνα: Ο σύγχρονος κινητός μπελάς. Αποτελούν το κατεξοχήν πρόβλημα των ημερών μας, όσον αφορά την επικοινωνία και την παραγωγικότητα μας.Σύμφωνα με τις στατιστικές, ο μέσος άνθρωπος κοιτάζει το κινητό του 150 φορές την ημέρα.

Δημήτρης Λίτσας | 31/03/20

150 φορές δηλαδή διακόπτει την εκάστοτε εργασία του και στρέφεται στο κινητό του . Αν αφιερώσει ,λοιπόν, κανείς μόλις 1 λεπτό στην κάθε φορά ( αισιόδοξα μικρός χρόνος ), κάνουμε λόγο για 150 λεπτά, δηλαδή 2 ώρες και 30 λεπτά. Σημαντικό χρονικό διάστημα μιας ημέρας .Υπάρχει άραγε κάποιος λόγος που ξοδεύουμε τόσο χρόνο σε αυτές τις μικρές πολλά υποσχόμενες συσκευές;         

Φυσικά υπάρχει. Είναι γνωστός στην επιστημονική κοινότητα με τον ορό Ντοπαμίνη. Η Ντοπαμίνη ή νευροδιαβιβαστής της Ευτυχίας, είναι μια κατεχολαμίνη η οποία εκκρίνεται από τον εγκέφαλο σε στιγμές απόλαυσης και καλής διάθεσης και σύμφωνα με την έρευνα του βιβλίου Science Matters : Humanities As Complex Systems,η παραγωγή της ενεργοποιείται και κατά την αλληλεπίδραση μας με τα κινητά. Μεταξύ άλλων είναι η βασική οργανική ουσία που παράγεται όταν καπνίζουμε ,όταν ακούμε την αγαπημένη μας μουσική ,και όταν κάποιος κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών . Με άλλα λόγια είναι εξαιρετικά εθιστική και αποτελεί την αιτία που συνεχίζει κανείς τις παραπάνω δραστηριότητες είτε αυτές είναι ωφέλιμες είτε όχι. Κάθε φόρα, λοιπόν, που ο δείκτης σου αγγίζει το ''κυκλάκι'' των Story στην αρχική σου και κάθε φορά που πατάς το εικονίδιο της εφαρμογής του instagram, ο εγκέφαλος σου εκκρίνει την Ντοπαμίνη.Αργά η γρήγορα οι κινήσεις αυτές των μυών σου συνδέονται στην μνήμη τους (muscle memory) με το αίσθημα Ευτυχίας και έτσι την επόμενη φορά που ακούς το χαρακτηριστικό 'Bing' του messenger γυρνάς αυτόματα τους μυς του λαιμού σου και στρέφεις το κεφάλι σου προς την οθόνη.Σίγουρα άλλωστε όλοι μας έχουμε κλείσει και ξανά ανοίξει μια εφαρμογή σε διάστημα δευτερολέπτων ,χωρίς να ξέρουμε το λόγο που την ξανά ανοίξαμε .         

Η παραπάνω σχέση μας με τα κινητά, αν και σχέση αγάπης, αν δεν υπάρξει κάποιο μέτρο ελέγχου, έχει δυστυχώς μόνο αρνητικές συνέπειες. Πέρα από την προφανή  καθημερινή απώλεια χρόνου ( 2μιση ώρες το ελάχιστο όπως αναφέρθηκε) και τις σε βάθος χρόνου μακρινές,αλλά βέβαιες, επιπτώσεις, στην καθημερινότητα μας επηρεάζει άμεσα την εστίαση της προσοχής και την αποδοτικότητα μας. Όσον αφορά την εστίαση προσοχής, όπως ήδη αναφέρθηκε ο εκτιμώμενος μέσος ορός που ''σηκωνουμε ' στα χέρια μας τις συσκευές μας, είναι 150 φορές ημερησίως. Συνεπώς 150 περίπου φορές αποσπούμε την προσοχή μας από την δραστηριότητα την οποία εκτελούμε και την μεταβιβάζουμε αλλού.Όπως λοιπόν αν ξεκινήσει κανείς την ενασχόληση για παράδειγμα  με το μουσικό όργανο Piano επί 2μιση ώρες κάθε μέρα, για  7 μέρες την Εβδομάδα, θα καταλήξει ένας καλός πιανίστας έτσι και όταν εξασκούμε την απόσπαση προσοχής για παρόμοιο χρονικό διάστημα θα γίνουμε καλοί στο να αποσπόμαστε. Η αποδοτικότητα έρχεται αφενός ως απόρροια της απόσπασης προσοχής ,καθώς ένα άτομο όχι συγκεντρωμένο σε αυτό που εκτελεί είναι καταδικασμένο να μη το εκτελέσει αποδοτικά και αφετέρου σχετίζεται με τις 'τάσεις φυγής' από την εκάστοτε εργασία, που μας δημιουργεί η Ντοπαμίνη. Δηλαδή η ανάγκη για ένα 'κλικ' (μία δόση ) Ντοπαμίνης περιφέρει συνεχώς στο μυαλό τη σκέψη:  ''πότε θα τελειώσει αυτό που κάνω για να χαλαρώσω στο κινητό'', σε κάθε άλλη δραστηριότητα που πραγματοποιούμε. Μια σκέψη η όποια τελικά κυριαρχεί, και μας οδηγεί σε εκούσια- βεβιασμένα έκτακτα διαλείμματα .         

Συνεπώς, τα κινητά μας αποτελούν έναν σύγχρονο εθισμό ,εξίσου σημαντικό και επικίνδυνο με την κατανάλωση αλκόολ ,τη χρήση ναρκωτικών και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ,καθώς εκκινεί στον οργανισμό μας τις ίδιες οργανικές αντιδράσεις με αυτά.Είναι ωστόσο ένα πρόβλημα προστατευμένο αντιμετώπισης κάτω από έναν  'αόρατο μανδύα αθωότητας', εξαιτίας του πλήθους άλλων δυνατοτήτων άμεσης  επικοινωνίας και αγνής ψυχαγωγίας που φαινομενικά μας παρέχει, τα οποία λειτουργούν ως δούρειος ίππος για να εισέλθει αθόρυβα στις ζωές όλων μας. Αν ,λοιπόν, δε θέσουμε ένα μέτρο νας ελέγχει την ενασχόλησή μας με αυτα,  όπως όλοι οι εθισμοί έτσι και τα κινητά ,ανεξάρτητα από τα αμελητέα προσωρινά οφέλη που προσφέρουν, μας κοστίζει χρόνο,μας κοστίζει χρήματα ,υποβαθμίζει τις διαπροσωπικές μας σχέσεις και τελικά κάνει τη Ζωή μας χειρότερη.