Η περίπτωση της χώρα μας, και ο ρόλος της Κίνας
της Ελευθερίας Κούρταλη
Ο τουρισμός έχει κάνει ένα εντυπωσιακό comeback στη Νότια Ευρώπη, με τον αριθμό των διανυκτερεύσεων να αναμένεται να ξεπεράσει τα επίπεδα πριν από την Covid για πρώτη φορά και κάποιες χώρες να βιώνουν έτος - ρεκόρ το 2023. Αν και αυτό έφερε ευπρόσδεκτη οικονομική ανακούφιση σε πολλές από τις οικονομίες της περιοχής, η δραματική επίδραση στους ρυθμούς ανάπτυξης θα εξασθενίσει φέτος, όπως εκτιμά η ING.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνει, τα στοιχεία της Eurostat αποκαλύπτουν ότι ο τουριστικός τομέας στη Νότια Ευρώπη - σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία αλλά και τη Γαλλία- ανέκαμψε πλήρως από την πανδημία του Covid το 2023. Από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο ο συνολικός αριθμός των διανυκτερεύσεων έφτασε τα 1,46 δισεκατομμύρια, ξεπερνώντας τα επίπεδα προ πανδημίας. Η άνοδος οφείλεται στην έντονη αύξηση κατά 11% στον αριθμό των διανυκτερεύσεων από ξένους επισκέπτες.
Δεν έχουμε ακόμη διαθέσιμα τα στοιχεία για τους τελευταίους μήνες του 2023 για όλες τις χώρες, αλλά τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ήδη ότι ο τουρισμός στην ευρωπεριφέρεια έχει ανακάμψει πλήρως από τις επιπτώσεις της πανδημίας το 2023. Αυτή η ανάκαμψη σημειώθηκε παρά τις οικονομικές προκλήσεις όπως ο υψηλός πληθωρισμός, η επιβράδυνση της ανάπτυξης και η κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων και συγκρούσεων.
"Μην ξεχνάτε", επισημαίνει η ING, "ότι υπήρξε απουσία Ρώσων τουριστών και σημαντική μείωση Κινέζων επισκεπτών σε σύγκριση με το 2019". Παράλληλα ωστόσο, υπήρξε μεγάλη ζήτηση από βορειοαμερικανούς ταξιδιώτες και είδαμε μια αξιοσημείωτη αύξηση στις ενδοευρωπαϊκές τουριστικές ροές. Η σημαντική περιορισμένη ζήτηση πέρυσι από νοικοκυριά που δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν κατά τη διάρκεια της πανδημίας συνέβαλε στο να είναι το 2023 το "έτος της μεγάλης επιστροφής του τουρισμού", όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η ολλανδική τράπεζα.
Άνιση ανάκαμψη
Ενώ η ταχεία ανάκαμψη ήταν εμφανής στη Νότια Ευρώπη συνολικά, υπήρχαν ανισότητες μεταξύ των χωρών. Η Πορτογαλία υπεραπέδωσε, με αύξηση 9% στον αριθμό των διανυκτερεύσεων σε σύγκριση με τα προ - Covid επίπεδα, ενώ η Ιταλία έμεινε 1,6% κάτω από το επίπεδό της του 2019, κυρίως λόγω της μείωσης του εσωτερικού τουρισμού. Στην Ελλάδα, οι διανυκτερεύσεις κατέγραψαν αύξηση 1,7% στο 10μηνο και σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, ενώ στην Ισπανία η αύξηση κινήθηκε στο 2,7%.
Σε σχέση με τα επίπεδα το 2013, ο αριθμός των διανυκτερεύσεων των τουριστών έχει αυξηθεί κατά 67% στην Πορτογαλία, ξεπερνώντας την αύξηση του ΑΕΠ.
Εκτός από την Πορτογαλία, ο τουριστικός τομέας της Ελλάδας αναπτύσσεται σταθερά ταχύτερα την τελευταία δεκαετία. Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων των τουριστών στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 63%, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης. Η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία σημείωσαν αύξηση 24%, 13% και 11% αντίστοιχα από το 2013.
Με το 47% των τουριστικών διανυκτερεύσεων να αφορούν κατοίκους στη Νότια Ευρώπη, είναι σημαντικό να δει κανείς την πορεία του εγχώριου τουρισμού σε κάθε χώρα, σημειώνει η ING.
Σε αυτό το μέτωπο η Ιβηρική Χερσόνησος ξεχωρίζει καθώς επωφελείται το περισσότερο από την ισχυρή ανάπτυξη του εσωτερικού τουρισμού, με τις εγχώριες διανυκτερεύσεις μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου να ξεπερνούν τα επίπεδα του 2019 το 2023 κατά 6,8% στην Ισπανία και 7,5% στην Πορτογαλία. Και οι δύο χώρες συνεχίζουν την τάση που είχε ήδη ξεκινήσει πριν από την πανδημία. Η Ελλάδα παρουσιάζει μικρή αύξηση, ενώ η Ιταλία έχει μείνει πίσω καθώς ο εσωτερικός τουρισμός έχει μειωθεί σε σχέση με τα επίπεδα του 2019.
Από το 2013, οι διανυκτερεύσεις από εγχώριους τουρίστες έχουν αυξηθεί κατά 55% στην Πορτογαλία και 33% στην Ισπανία. Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν σε αυτήν την τάση, όπως η αυξανόμενη περιβαλλοντική συνείδηση, η ευκολία των εγχώριων ταξιδιών, οι εκτιμήσεις για τον προϋπολογισμό και η αύξηση του αριθμού των νέων που πραγματοποιούν πολλαπλά ταξίδια μικρής διάρκειας μέσα στο έτος. Η σταθερή ανάπτυξη του εγχώριου τουρισμού πέρυσι μπορεί επίσης να ενισχύθηκε από κυβερνητικά μέτρα που στοχεύουν στη στήριξη της αγοραστικής δύναμης και στις δύο χώρες.
Η ανάκαμψη του τουρισμού ήταν μια ευπρόσδεκτη οικονομική ανακούφιση το 2023
Χάρη εν μέρει στη συνεχιζόμενη ανάκαμψη του τουρισμού, η αύξηση του ΑΕΠ στη Νότια Ευρώπη υπερέβη τον μέσο όρο της Ευρωζώνης το 2023, σημειώνει η ING. Επιπλέον, η αναζωογόνηση του τουριστικού τομέα συνέβαλε στη δημιουργία θέσεων εργασίας σε αυτές τις χώρες. Η εισροή τουριστών έθεσε προκλήσεις για πολλά ξενοδοχεία στη Νότια Ευρώπη, που αγωνίζονται να στελεχώσουν επαρκώς τις εγκαταστάσεις τους πριν από την επίσημη έναρξη της τουριστικής περιόδου. Αυτή η έλλειψη επιδεινώθηκε από άτομα που είχαν εγκαταλείψει τον κλάδο κατά τη διάρκεια της πανδημίας και έκτοτε είχαν βρει απασχόληση σε άλλους κλάδους.
Τώρα που ο τουριστικός τομέας έχει ανακάμψει πλήρως, ο τόσο θετικός αντίκτυπος στην ανάπτυξη και την απασχόληση το 2024 αναμένεται να μειωθεί, εκτιμά η ολλανδική τράπεζα. Επίσης, ορισμένοι εξωτερικοί παράγοντες, όπως οι ασυνήθιστα ζεστές και ξηρές καιρικές συνθήκες του προηγούμενου έτους, μπορεί να ωθήσουν ορισμένους τουρίστες να επιλέξουν εναλλακτικούς προορισμούς.
Σε κάθε περίπτωση, καταλήγει η ING, οι ενδείξεις υποδηλώνουν ότι ο τουριστικός τομέας θα γνωρίσει ανάπτυξη φέτος, καθώς η μείωση του πληθωρισμού και η ανάκαμψη της αύξησης των μισθών διασφαλίζουν ότι η πραγματική αγοραστική δύναμη θα αυξηθεί ξανά. Επιπλέον, ο αριθμός των επισκεπτών από την Κίνα στην Ευρώπη εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλότερος από τα προ - Covid επίπεδα. Φέτος, ένας αυξανόμενος αριθμός Κινέζων επισκεπτών θα μπορούσε να υποστηρίξει περαιτέρω τον τουριστικό τομέα.
Πηγή: CAPITAL.GR
