Επτά χρόνια μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι που στοίχισε τη ζωή σε 104 ανθρώπους, η απόδοση ευθυνών εξακολουθεί να καθυστερεί, ενώ σοβαρές ενδείξεις συγκάλυψης συντηρούν το κλίμα δυσπιστίας γύρω από τη διαχείριση της τραγωδίας.
Ήταν 23 Ιουλίου 2018, όταν η φωτιά που ξέσπασε στην Πεντέλη λόγω εγκληματικής αμέλειας, εξαπλώθηκε με ταχύτητα προς την Ανατολική Αττική. Ο παραθαλάσσιος οικισμός στο Μάτι μετατράπηκε σε παγίδα θανάτου, με τους κατοίκους να μην έχουν λάβει ποτέ εντολή εκκένωσης. Ο απολογισμός: 104 νεκροί, δεκάδες τραυματίες και εκατοντάδες κατεστραμμένα σπίτια.
Η συνέντευξη Τύπου χωρίς αναφορά σε θύματα
Το ίδιο βράδυ, ενώ η περιοχή ακόμα καιγόταν, η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παραχώρησε τηλεοπτική συνέντευξη Τύπου. Παρόντες ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κυβερνητικά στελέχη και ανώτατοι αξιωματικοί. Παρά τη δραματική κατάσταση, δεν έγινε καμία αναφορά σε θύματα — αν και, όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, τουλάχιστον 13 σοροί είχαν ήδη εντοπιστεί.
Η επικοινωνιακή διαχείριση της κρίσης παρουσιάστηκε με όρους φυσικής καταστροφής: «ακραία φαινόμενα», «πρωτοφανείς συνθήκες», «έγιναν όλα σωστά». Η λέξη «εκκένωση» δεν ειπώθηκε ποτέ.
Ηχητικό ντοκουμέντο και πιέσεις για συγκάλυψη
Το 2021, ένα ηχητικό ντοκουμέντο του πραγματογνώμονα Δημήτρη Λιότσιου φέρνει νέα διάσταση στην υπόθεση. Σε αυτό, ανώτατο στέλεχος της Πυροσβεστικής φέρεται να του ζητά να «θάψει» ευθύνες, προειδοποιώντας τον να μην εμπλέξει πολιτικά πρόσωπα. Η καταγγελία αποκάλυψε ένα δίκτυο σιωπής και φερόμενης θεσμικής προστασίας υψηλόβαθμων παραγόντων.
Συγγενείς θυμάτων: «Μας έκαναν από θύματα, θύτες»
Ο Σύλλογος Συγγενών Θανόντων και Εγκαυματιών περιγράφει σε υπόμνημά του τον μακροχρόνιο αγώνα για δικαίωση. Καταγγέλλουν ότι το κράτος δεν ανέλαβε ποτέ πλήρως τις ευθύνες του, επιχειρώντας αντιθέτως να μεταθέσει την ευθύνη στους πολίτες. «Μας κατηγόρησαν, άμεσα ή έμμεσα, ότι φταίγαμε που καήκαμε», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Καταγγέλλουν επίσης καθυστερήσεις και παραλείψεις στη δικαστική διαδικασία: μη κλήση μαρτύρων, αποσπασματική εξέταση των γεγονότων και αδράνεια στην απόδοση ευθυνών. Κανένας υπουργός δεν παραιτήθηκε, ενώ αρκετοί ανώτατοι αξιωματούχοι προήχθησαν.
Χωρίς κακουργήματα, χωρίς πολιτικές ευθύνες
Η κύρια δίκη για την τραγωδία ξεκίνησε μόλις τον Μάρτιο του 2024, σχεδόν έξι χρόνια μετά. Στο εδώλιο κάθονται 21 κατηγορούμενοι — κυρίως αυτοδιοικητικοί, πυροσβέστες και υπηρεσιακοί παράγοντες. Ωστόσο:
-
Καμία κακουργηματική δίωξη δεν έχει ασκηθεί.
-
Κανένα πολιτικό πρόσωπο δεν βρίσκεται μεταξύ των κατηγορουμένων.
-
Οι διώξεις περιορίζονται σε πλημμελήματα όπως αμέλεια και παράλειψη καθήκοντος.
Ένα τραύμα που παραμένει ανοιχτό
Το Μάτι έχει μετατραπεί σε σύμβολο κρατικής ανεπάρκειας και θεσμικής ατιμωρησίας. Η κοινωνία παρακολουθεί με οργή και απογοήτευση την αργοπορία της Δικαιοσύνης και την απουσία λογοδοσίας.
Για τους συγγενείς των θυμάτων, η τραγωδία δεν αφορά μόνο την απώλεια, αλλά και τη θεσμική απαξίωση της ζωής των δικών τους. Το αίτημα είναι σαφές: πλήρης διαλεύκανση της υπόθεσης, πολιτική και ποινική απόδοση ευθυνών και δικαιοσύνη χωρίς εκπτώσεις.
Το Μάτι δεν πρέπει να ξεχαστεί. Όχι μόνο για να τιμηθούν οι νεκροί, αλλά για να διασφαλιστεί ότι μια τέτοια τραγωδία δεν θα επαναληφθεί — ούτε στην πράξη, ούτε στη συγκάλυψη.
