Σίγουρα μεγάλη μερίδα του κόσμου έχει ενοχληθεί από την απόφαση της κυβέρνησης να κλείσει τους θεατρικούς χώρους η να περιορίσει την πληρότητα τους, και κυρίως οι καλλιτέχνες. Το θέατρο είναι πολύ σημαντικός χώρος έκφρασης και ψυχαγωγίας που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Σίγουρα πολλοί έχουμε στεναχωρηθεί και λυπηθεί με τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από αυτό. Δυστυχώς η πανδημία του κορωνοιού, έχει δημιουργήσει μεγάλο πλήγμα στον χώρο των τεχνών. Το θέατρο είναι καθρέφτης του εαυτού μας καθώς πολλοί ήρωες ζουν καταστάσεις που όλοι έχουμε ζήσει. Υπάρχουν πολλά είδη θεάτρου, η αρχαία τραγωδία, το σατυρικό δράμα, η αττική κωμωδία, η αστική τραγωδία, ο μίμος, ρωμαϊκό θέατρο, ατελλάνα, τογκάτα, παλιάτα, πρετέξτα, μίμος, θέαμα του ιπποδρομίου, τραγωδία, θρίαμβοι, ευρωπαϊκό θέατρο ανάμεσα στον μεσαίωνα και στην Ευρώπη. Θρησκευτικό δράμα, θέαμα, μυστήριο – θαύμα, ιταλικό λαϊκό θέατρο, δραματικό ύμνος, κυπρίνοι δείπνει, δράμα Boshivita di gadersheim, θεατρική χριστιανική λειτουργία, η τραγωδία του ανθρωπισμού, η κωμωδία του ανθρωπισμού, Miracle paly, Morality play, Autos Sacramental, λαϊκό θέατρο σε Γαλλία και Ιταλία, λαϊκό θέατρο 15ου αιώνα. Γόνιμη Περίοδος – Grand Siècle.
Στην αρχαία Ελλάδα: είχαμε τα μεγάλα εν άστει Διονύσια, τα Λήναια, τα Ανθεστήρια. Τα μεγάλα εν άστει Διονύσια πραγματοποιούνταν κυρίως εαρινή ισημερία στην Αθήνα, Μάρτιο – Απρίλιο (τον ελαφηβολώνια) και περιλάμβανε πέντε κωμωδίες από διαφορετικούς ποιητές, και μια τετραλογία, δηλαδή τρεις τραγωδίες και ένα σατυρικό δράμα. Ήταν περίοδος αργίας και γλεντιού, και επίσης ήταν σίγουρη η συμμετοχή γυναικών ως κανιοφόροι σε πομπές των αγροτικών εν άστει Διονυσίων. όπως και σε κάθε θρησκευτική γιορτή. Η παρουσία των θεατών δεν είναι βέβαιη παρόλο που του προκαλούσε ερεθίσματα. Κατά την τελετή τους καταγράφηκε και ένα άσχημο περιστατικό όταν ο Μειδίας χτύπησε τον Δημοσθένη. Κάθε φορά που πραγματοποιούνταν η συγκεκριμένη θρησκευτική τελετή, οι κάτοικοι έβρισκαν την ευκαιρία να κάνουν διάλλειμα από την δουλειά. Τα Λήναια φιλοξενούσαν συνήθως κωμωδίες του Αριστοφάνη, συχνά συναντάμε μέτοικους ως χορηγούς. Στα Ανθεστήρια δικαίωμα συμμετοχής είχαν και παιδιά και βρέφη, εκτός από μεγάλους. Είχαμε ποιητές, μιμογράφους, υποκριτές, θεατρικούς χορευτές, ορχηστές, θεατρικούς οργανοπαίχτες, μελοποιούς, διδασκάλους υποκριτικής, χορογράφους, χοροδιδάσκαλους, ενδυματολόγους, δραματικές ποιήτριες, υποκρίτριες, ορχηστρίδες, αυλήτριες, φροντίστριες θεάτρου, αλλά και η ορολογία του θέατρου. Είχαμε πάρα πολλούς ποιητές, οι σημαντικότεροι όμως είναι ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης (τραγική τριάδα), και ο Αριστοφάνης. Μιμογράφοι ήταν ο Ηρώνδας, ο Βοιωτός, κ.α. Υποκριτές ήταν ο Αισχύλος, ο Αίσωπος, ο Αισχίνης, κ.α. Θεατρικοί οργανοπαίχτες, Αργάς, Άνακος Φιγαλεύς, κ.α. Ενδυματολόγοι, Αισχύλος, Κάλλιπος Ο Αθηναίος, Νικήστρατος, κ.α. Τα σημαντικότερα είδη θεάτρου που είχαμε στην αρχαία Ελλάδα είναι η τραγωδία, η κωμωδία, το σατυρικό δράμα. Δραματικές ποιήτριες, Αριστομάχη, Κλεοβουλίνη, κ.α. Υποκρίτριες, Ηριγόνη, Φιλύρα, κ.α. Ορχήστριες, Φαρσαλία, Σαμέλα. Στην αρχαία τραγωδία βλέπουμε τρία συναισθήματα, το μένος, την αγωνία, τον φόβο. Ο πρώτος υποκριτής που έπαιξε αρχαία τραγωδία είναι ο Θέσπις. Οι τρεις σημαντικότεροι δραματουργοί είναι
Ο Αισχύλος: Γεννήθηκε στην Ελευσίνα το 525 π.χ. Το 499 π.χ παίρνει μέρος για πρώτη φορά στους δραματικούς αγώνες, βγαίνει τρίτος, πίσω από τον Πρατίνα και τον Φρύνιχο. To 490 πήρε μέρος στην μάχη του Μαραθώνα. Το 484 πήρε την πρώτη του νίκη στους δραματικούς αγώνες. Δε γνωρίζουμε με πιο έργο. Το 480 συμμετέχει στην ναυμαχία της Σαλαμίνας. Το 472 π.χ με χορηγό του τον Περικλή εδραιώνεται η συμμετοχή του στους δραματικούς αγώνες με το έργο Πέρσες. Το 471 στις Συρακούσες συνθέτει το έργο Αιτνίες, για να τιμήσει την πόλη Αίτνα. Το 467 παρουσιάζει την Θηβαικού Κύκλου μια τετραλογία από την οποία σήμερα γνωρίζουμε το Επτά Επί Θήβας. Οι τίτλοι των έργων όμως είναι γνωστοί, Λάιος – Οιδίπους – Επτά Επί Θήβας- Σφίγγες. Το 463, με το έργο Ικέτιδες ανταγωνίζεται τον Σοφοκλή στους δραματικούς αγώνες, όπου και νικά. To 458 παίρνει την τελευταία του νίκη με την τετραλογία με τίτλο Ορέστεια. Το 456 π.χ φεύγει από την ζωή στην Γέλα της Σικελίας. Ο Σοφοκλής γεννήθηκε στον Κολονώ το 496. Το 468 συμμετέχει για πρώτη φορά στους δραματικούς αγώνες απέναντι στον Αισχύλο, όπου και νίκησε. Το 450 – 440 σύνθεσε τον Αίαντα. To 450 – 438 συνθέτει και παρουσιάζει το έργο Τραχίνιες. Το 443 – 442 προεδρεύει στο σωματείο ελληνοταμιών της συμμαχίας Αττικής – Δείλου. Το 442 νικάει στα Μεγάλα εν άστει Διονύσια με την Αντιγόνη. Το 429 συνθέτει τον Οιδίποδα Τύρρανο. Το 413 παρουσίασε την Ηλέκτρα. Το 409 με τον Φιλοκτήτη κατακτά μια ακόμη νίκη. Το 406 έφυγε από την ζωή, και το 40, ο εγγονός του παρουσιάζει το έργο Οιδίπους Επί Κολονώ.
Ο Ευριπίδης γεννήθηκε το 485 π.χ στην Σαλαμίνα. Το 455 λαμβάνει μέρος στους δραματικούς αγώνες με ένα έργο που δεν το ξέρουμε. Το 438 δημιουργεί την Άλκηστη. Το 431 λαμβάνει μέρος στους δραματικούς αγώνες. Το 430 – 429 παρουσιάζεται το έργο Ηρακλείδαι. Το 429 – 425 δημιουργεί την Ανδρομάχη, και παρουσιάζεται η Εκάβη. Το 424 – 420 παρουσιάζονται οι ικέτιδες. Το 418 – 414 δημιουργεί την Ηλέκτρα. Το 415 βγαίνει δεύτερος με μια τριλογία σχετικά με τον τρωικό πόλεμο. Από την συγκεκριμένη τριλογία διασώζεται μονάχα το έργο Τρωάδες. Τα άλλα δύο έχουν τίτλο Αλέξανδρος και Παλαμήδης, αλλά δεν διασώζονται. Το 412 π.χ παρουσιάζεται η Ελένη, και η Ιφιγένεια Εν Ταύροις. Το 408 π.χ δημιουργεί τον Ορέστη και τις Φοίνισσες. Το 406 έφυγε από την ζωή στην Πέλλα της Μακεδονίας. Και το 406 – 405 παρουσιάστηκαν τα έργα Βάκχες, και Ιφιγένεια Εν Αυλίδι.
Ο Αριστοφάνης γεννήθηκε στον δήμο Κυδαθηναίων το 445 π.χ. Έλαβε σημαντικές διακρίσεις, η νίκης τα Λήναια με τους Αχαρνείς το 425, την δεύτερη θέση με την Ειρήνη το 421 και την δεύτερη θέση με το έργο Όρνιθες το 414 π.χ. Το 411 παρουσιάζονται τα έργα Θεσμοφοριάζουσες και Λυσιστράτη. Το 380 π.χ στην Αθήνα, έφυγε από την ζωή.
Σήμερα τα πιο γνωστά έργα αρχαίας τραγωδίας είναι Πέρσες – Ικέτιδες – Αγαμέμνων – Χοηφόρες – Ευμενίδες (Ορέστεια), Επτά Επί Θήβας – Προμηθέας Δεσμώτης. του Αισχύλου. Αντιγόνη – Ηλέκτρα – Οιδίπους Τύραννος – Οιδίπους Επί Κολονώ - Φιλοκτήτης – Αίαντας – Τραχίνιαι. Ελένη – Ιππόλυτος – Ιφιγένεια Εν Αυλίδι – Ιφιγένεια Εν Ταύροις – Ηρακλής Μαινόμενος – Ηρακλείδαι – Ρήσος – Κύκλωπας – Ικέτιδες – Μήδεια – Εκάβη – Τρωάδες – Ορέστης – Άλκηστη – Ανδρομάχη - Φοίνισσαι του Ευριπίδη. Ειρήνη – Αχαρνείς – Θεσμοφοριάζουσες - Λυσιστράτη – Ειρήνη – Όρνιθες – Σφίγγες – Νεφέλαι – Εκκλησιάζουσαι, του Αριστοφάνη. Το Συναίσθημα του φόβου είναι κάτι που βασιλεύει στην αρχαία τραγωδία, όπως και το συναίσθημα της Αγωνίας. Το πρώτο το συναντάμε στον Αίαντα του Σοφοκλή, τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου, και το δεύτερο στην Ελένη του Ευριπίδη. Στην Ελένη του Ευριπίδη, όποιος μπει στο παλάτι του βασιλιά Θεοκλύμενου εκείνος τον σκοτώνει, και το συναίσθημα της αγωνίας στον Αίαντα του Σοφοκλή όταν οι Αχαιοί συνειδητοποιούν ότι ο Αίας δεν βρίσκεται μέσα στις σκηνές τους, η αγωνία του αναζωπυρώνεται όταν ο μάντης Κάλχας προφητεύει ότι ο Αίας δεν θα ζήσει πολύ άμα βγει έξω από τις σκηνές τους, και στον Αγαμέμνονα του Αισχύλου συναντάμε το συναίσθημα της αγωνίας στον φύλακα στην αρχή του έργου καθώς περιμένει τον βασιλιά Αγαμέμνονα να επιστρέψει θριαμβευτής από την Τροία γιατί πιστεύει πως μόνο έτσι θα υπάρξει τέλος τα δεινά που βιώνει μέσα στο κάστρο των Ατρειδών. Στην κατηγορία Σατυρικό δράμα ανήκει ο Κύκλωπας του Ευριπίδη το οποίο διασώζεται σήμερα. Ο ρόλος του ήταν να βοηθά τον θεατή να αποβάλει το συναίσθημα του φόβου και να τον κάνει να χαλαρώσει. Δύο έργα που ανήκουν στην συγκεκριμένη κατηγορία είναι η Αμυμώνη του Αισχύλου, και το Ιχνευταί του Σοφοκλή, σήμερα δεν διασώζονται. Το πρώτο είναι το τέταρτο έργο της τετραλογίας του Αισχύλου, Ικέτιδες – Αιγύπτιοι – Δαναΐδες – Αμυμώνη. Συνήθως σατυρικό δράμα είναι το τελευταίο έργο μια τετραλογίας. Η Αττική κωμωδία χωρίζεται σε τρία μέρη, Παλαιά – Μέση – Νέα. Ο κύριος εκπρόσωπος της Νέας Κωμωδίας είναι ο Μένανδρος, της παλαιάς και της μέσης ήταν ο Αριστοφάνης. Στην Παλαιά Αττική κωμωδία, εκτός από τον Αριστοφάνη, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη ήταν ο Κράτης, ο Μάγνης, ο Κρατίνος, ο Χιωνίδης, και ο Εύπολις. Έργα του Αριστοφάνη που ανήκουν στην Νέα Αττική Κωμωδία είναι τα Νεφέλες – Εκκλησιάζουσες – Όρνιθες – Πλούτος – Θεσμοφοριάζουσες. Η Μέση Αττική Κωμωδία συνεπάγεται με την Αλεξανδρινή περίοδο και εκτός από τον Αριστοφάνη, έχουμε τον Αλέξη, τον Αναξανδρίδη, τον Αντιφάνη, κ.α. Η Νέα Αττική κωμωδία είχε σαν κυριότερο εκπρόσωπο τον Μένανδρο. Εκείνος έγραψε σημαντικά έργα, όπως το Δύσκολος. Υπάρχουν κοινά σημεία ανάμεσα στα δύο τελευταία είδη
- Μαγειρικά σκεύη.
- Σημασία του συγκεκριμένου επαγγέλματος.
- Ο μάγειρας διακατέχεται από περιέργεια, προνοητικότητα, φλυαρία, κ.α.
- Ο μάγειρας είναι κοινωνικός.
- Γίνεται φανερός ο λόγος του γεύματος πριν την εμφάνιση του.
- Ο μάγειρας έχει προσληφθεί για προετοιμασία γεύματος.
- Βλέπουμε έναν μάγειρα θεοπρεπή.
- Βρίζει.
Υπάρχουν όμως και διαφορές
- Στην Μέση Κωμωδία ξέρουμε πως λέγεται ο Μάγειρας.
- Στην Νέα Κωμωδία τον βλέπουμε από την αρχή του έργου να γυρνά από την αγορά.
- Στην Νέα Κωμωδία ο μάγειρας έχει εμμονή με τους κυρίους του.
- Στην Νέα Κωμωδία τον βλέπουμε να εμπλέκεται με την βασική υπόθεση του έργου.
- Στην Νέα κωμωδία διαφαίνεται η ανθρωπιά του.
- Στην μέση κωμωδία φαίνεται ο επαγγελματισμός του.
Ο Μίμος είχε σημαντική παρουσία στο Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο, αλλά και στο Ρωμαϊκό. Και είχε σύνθετο χαρακτήρα. Δεν εισήχθη ποτέ στους δραματικούς αγώνες, θεωρείται όμως εκπρόσωπος λαϊκών παραστάσεων που περιλαμβάνει μικρές κωμικές σκηνές. Στο ρωμαϊκό θέατρο αντικατέστησε την περίφημη ρωμαϊκή φάρσα, Ατελλάνα. Στο αρχαίο θέατρο είχαμε τον Κλέων, επίσης δύο Μιμάδες του αρχαίου θέατρου ήταν η Πελαγία, και η θεοδώρα. Δύο σημαντικοί μιμογράφοι που υπήρχαν στην Αρχαία Ελλάδα ήταν ο Ηρώνδας, και ο Θεόκριτος. Στην Αττική Τραγωδία έχουμε πολύ έντονα το στοιχείο της Μανίας, ας πάρουμε για παράδειγμα τον Αίαντα του Σοφοκλή, και τον Ηρακλή Μαινόμενο του Ευριπίδη. Είναι δύο έργα που περιλαμβάνουν έντονα το Θεϊκό Στοιχείο. Η Αστική τραγωδία έχει σαν κυριότερους εκπρόσωπους τον γερμανός συγγραφέα Γκόλτχολμ Λέσινγκ, και ο γάλλος Ντενίς Ντιντερό. Η Ατελλάνα, η Τογκάτα, η Παλιάτα, και η Πρετέξτα είναι ρωμαϊκές φάρσες η Ατελλάνα είναι ένα έργο ψυχαγωγικό , αποτέλεσμα αυτοσχεδιασμού. Στόχος του ήταν να διασκεδάσουν του εμπόρους σε γιορτές. Η Τογκάτα καθρέφτιζε την καθημερινότητα των ρωμαϊκών πόλεων. Το άλλο της όνομα ήταν ταμπερνάρια, επίσης είχε απλή πλοκή. Στην κατηγορία παλιάτα βρίσκονταν έργα που μεταφράστηκαν από την ελληνική γλώσσα στην λατινική. Σημαντικοί εκπρόσωποι του είδους ήταν ο Τίτος Μάκιος Πλαύτος, και ο Πόπλιος Τερέντιος. Και στην κατηγορία Πρετέξτα βρίσκονται τα έργα που πρωτογράφτηκαν στην λατινική γλώσσα. Το Θέαμα του ιπποδρομίου γεννήθηκε από την ανάγκη του ρωμαϊκού κοινού για σκληρή διασκέδαση. Μπήκαν στο θέατρο περιόδους βασιλικών χρόνων, και μέρος τους αποτελούν οι μονομαχίες, το κυνήγι, και οι ναυμαχίες. Οι αυτοκράτορες προκειμένου να εξασφαλίσουν την έγκριση του κοινού για την πραγματοποίηση τους εμπλούτιζαν τα ιπποδρόμιο με πάλη μονομάχων. Γνωστά ιπποδρόμια θεάματα ήταν τα Λούντι Κλαντιατόρες, και τα ludi votive. Ένα ακόμη ιδιαίτερο είδος των ρωμαϊκών εποχών ήταν ο Θρίαμβος. Αν και δεν απόκτησε θεατρικό χαρακτήρα, πάντοτε στους Ρωμαίους δημιουργούσε μια όμορφη ανάμνηση. Πρόκειται για γιορτές που πραγματοποιούνταν για κάποιον στρατηγό τον οποίο όμως ακολουθούσε στρατό, ο στρατός συνήθως του απήγγειλε χιουμοριστικά άσματα, τα λεγόμενα fescennini versus. Ο Μίμος του ρωμαϊκού θεάτρου είχε σημαντικό ρόλο για τις γιορτές ludi Floralles – Ludi Romani, είχε τον ρόλο του Ιντερμεδίου. Περνούσε ηθικά μηνύματα λογοτεχνική αξίας. Ήταν αξιοθαύμαστος για τον τρόπο που αντιμετώπιζε τους πολιτικούς. Το Θέαμα είναι αρχαϊκή μορφή ρωμαϊκού θέατρου, δηλαδή όπως η Φάρσα. Πρόκειται για ένα σύνολο από αιχμηρές ατάκες που ο Οράτιος το βάφτισε satire italum acetum και είχε μεγάλη πέραση στην λατινική κωμωδία. Και συνδέετε με τις θρησκευτικές τελετουργίες. Ο Κυπριανός Δείπνος, η αλλιώς cena cypriani, είναι ένα είδος συμποσιακού μίμου που δημιουργήθηκε μεταξύ του 4ου και 7ου αιώνα. Δεν απαιτούσε κείμενο και εκφραζόταν κυρίως μέσα από θεαματικές μορφές. Κυριαρχούσε ο αναιδής χαρακτήρας του κεντρικού προσώπου. Το Θρησκευτικό δράμα στόχευε στην προσέγγιση λαϊκού κοινού και. Πρόκειται για πασχαλινές παραστάσεις. Είναι γνωστό και ως Ludus Pasxalis και παρουσιάζουν την κάθοδο του χριστού στην κόλαση, και την συζήτηση του με τον δαίμονα. Ένα σημαντικό ελληνικό θεατρικό έργο τέτοιου τύπου είναι Η θυσία του Αβραάμ, του Βιτσέντζου Κορνάρου, το οποίο ανήκει στην κρητική αναγέννηση. Είχαμε επίσης την γιορτή των Χριστουγέννων. Οι χριστουγεννιάτικες τελετές είχαν σαν βάση τις πασχαλινές και σαν κεντρικό θέμα επισκέψεις μάγων. Στο σημείο αυτό θα άξιζε να αναφέρουμε κάποια έργα που έχουν σαν βάση την Παλαιά διαθήκη, όπως ήταν το Δανιήλ, το Ισαάκ και Ρεβέκα, και το Ο Ιωσήφ και τα αδέρφια του. Το πρώτο βρέθηκε στον Καθεδρικό ναό του Μποβέ, στο Παρίσι. Το δεύτερο βρέθηκε σε έναν αυστριακό κώδικα τον 12ο αιώνα. Και το τρίτο βρέθηκε σε ένα χειρόγραφο στον καθεδρικό ναό του Λάον, στην Γαλλία. Εν τέλει έχουμε το άουτο σακραμεντάλε που είναι το ισπανικό θρησκευτικό δράμα, και σάκρα ραπρεζεντατσιόνε, που είναι το ιταλικό θρησκευτικό δράμα. Ο δραματικός ύμνος, η αλλιώς lauda δημιουργήθηκε στην Ιταλία και ήταν το έναυσμα για την θρησκευτική δραματουργία. Έχει ύφος λυρικό και ομοιοκαταληξία ελεύθερη. Γνωστός αριστουργηματικός ύμνος ήταν το Donna del paradiso του Τζακοπόνε Ντα Τόντι. Άλλα σημαντικά είδη θεάτρου είναι το Miracle play, και το Morality play. Το Miracle play αποτελούσε εξέλιξη του θρησκευτικού δράματος στις αγγλοσαξονικές χώρες και ήταν αρκετά ευνοϊκό για τις θρησκευτικές παραστάσεις κυρίως λόγω του θερινού καιρού. Το διασημότερο morality play ήταν το Ο Πύργος της καρτερίας. Αντικατέστησαν τις βιβλικές ιστορίες με ήρωες που έχουν ελαττώματα και αξίες. Η Ροζβίτα ήταν μοναχή μοναχή σε μοναστηρι, αγαπούσε τον πόπλιο Τερέντιο και έγραψε έξι δράματα, το Galicano, το Dulcizio, το Calliamco, το Abramo, το Pafnuzio, και το Sapienza. Έτσι πρόσθεσε μια κλασσική δομή στους ήρωες. Τα κείμενα της θεατρικής χριστιανικής λειτουργίας παρουσιάζονταν σε μοναστήρι και δημιουργήθηκε για μια χριστιανική γιορτή στο μοναστήρι Φλερί της Γαλλίας. Επίσης είχαμε το λαικό θέατρο και το θέατρο της αναγέννησης και το λαϊκό θέατρο. Το λαϊκό θέατρο είναι ένα είδος που ξεκίνησε από την Ιταλία και την Γαλλία. Στην Ιταλία σημαντικός εκπρόσωπος του είδους ήταν ο Άντζελό Πολιτσιάνο που αντλούσε θλεμα για τα έργα του από τους ποιητές Βιργίλιο, και Οβίδιο. Στην Γαλλία σημαντικό εκπρόσωπο του είδους είχαμε τον συγγραφέα Αδάμ Ντε Λαλ. Τότε αναπτύχθηκε η γαλλική φάρσα όπου σαν βασικό χαρακτήρα είχε έναν αφελή και πάνω στηριζόταν το έργο ολόκληρο. Εν συνεχεία το θέατρο γνώρισε μεγάλη άνθηση στην Ευρώπη και κυρίως στην Ιταλία, την Αγγλία, την Ισπανία, την Γαλλία, την Γερμανία Στην Αγγλία είχαμε το Ελισαβετιανό θέατρο το οποίο χωρίζεται σε δύο περιόδους, την Τζακόμπιαν, και την Κάρολάιν, και είχε σπουδαίου εκπροσώπους, όπως τον Σαίξπηρ, τον Μπεν Τζόνσον, τον Κρίστοφερ Μάρλου, τον Τζορτζ Τσάπμαν, Τόμας Ντέκερ, Τόμας Χεϊγούντ, Τόμας Κιντ, Τζωρτζ Πηλ, Ρόμπερτ Γκρην, Τζον Λίλι. Τόμας Νας, κ.α. Θα άξιζε να μιλήσουμε για μια άλλη δραματουργία, την Κομέντια Ρεγκολάρε. Πρόκειται για μια λατινική δραματουργία η οποία όμως ποτέ δεν καθιερώθηκε σαν λογοτεχνικό είδος, παρά μόνο απασχόλησε κάποιος σκηνοθέτες καθώς εκείνοι δυσκολεύονταν να την προσαρμόσουν σε έργα τους. Στην Σπανία ο χρυσός αιώνας του του θεάτρου περιλάμβανε την αισθητική του Μπαρόκ. Το Μπαρόκ είναι μια αισθητική που άνθησε σε πολλές χώρες της Ευρώπης εκτός από την Γαλλία. Ξεκίνησε από την Ιταλία με σημαντικούς εκπροσώπους τον Λουδοβίκο Αριόστο, Τορκουάτο Τάσσο. Ο πρώτος έγραψε το Ορλάνδο Μαινόμενο, και ο δεύτερος το Αμύντας. Εκείνη την εποχή, στην Ισπανία αναπτύχθηκε ιδιαίτερα το Άουτος Σακραμεντάλ. Σημαντικοί συγγραφείς του ισπανικού χρυσού αιώνα ήταν ο Λόπε Δε Βέγα, και ο Καλντερόν Ντε λα Μπάρκα. Τότε στην Ισπανία υπήρχαν τα λεγόμενα Κορράλες. Πρόκειται για ορθογώνια σχήματα και μέσα σε αυτές χτίζονταν σκηνές. Το πρώτο σταθερό θέατρο στην Ισπανία ήταν το Corral De La cruz, και το δεύτερο είναι το Corral De La Principe. Ο Λόπε δίνει έμφαση στον ζωντανό διάλογο και στον γυναικείο χαρακτήρα, ενώ ο Καλντερόν έγραψε το Η ζωή είναι όνειρο. Ο συγκεκριμένος συγγραφέας έχει σημαντικά χαρακτηριστικά, όπως, Εμβάθυνση στην θεατρική κληρονομιά Απλοποιημένη πλοκή. Φιλοσοφημένο Χαρακτήρα. Μικρός αριθμός χαρακτήρων. Συμβολισμός. Υπερβολή. Περίτεχνη γλώσσα. Στην Γαλλία γνώρισε μεγάλη άνθηση ο Κλασικισμός με την λεγόμενη Γαλλική Πλειάδα που αποτελείται από τους Ετιέλ Ζονταίν – Ζακ Γκρεβέν – Ζαν Αντουάν Ντε Παφ – ο Ρομπέρ Γκαρνιέ, και έφτασε στο απόγειο του με τον Πιερ Κορνέιγ – τον Ρακίνα, και τον Μολιέρο. Στο Γαλλικό θέατρο ιδιαίτερη πέραση είχε η Φάρσα. Συνήθως οι ηθοποιοί έπαιζαν τον ίδιο ρόλο. Ένα σταθερό θέατρο στο Παρίσι είναι το Hotel De Bourgone. Ο Ρομαντισμός είναι ένα καλλιτεχνικό στυλ που ξεκίνησε στην Αγγλία. Στην Γερμανία είχαμε την σχολή ρομαντισμού Θύελλα και Ορμή. Σημαντικοί εκπρόσωποι του Γερμανικού Ρομαντισμού ήταν ο Γκαίτε, ο Φρίντριχ Φον Σίλλερ, ο Γιόχαν Χέρντερ, o Φρίντριχ Σέλινγκ, και ο Λούντβιχ Τικ. Επικράτησε στην Ευρώπη από το 1800 ως το 1850. Εκτός από τον γερμανικό, θα άξιζε να αναφέρουμε και τον Γαλλικό ρομαντισμό, σημαντικοί του εκπρόσωποι ήταν ο ζωγράφος Ευγένιος Ντε Λακρουά, και ο ζωγράφος Τεοντόρ Ζερικό. Ο Ρομαντισμός συνδέεται με το Μπαρόκ, τον Εξπρεσιονισμό, τον Συμβολισμό, τον Ντανταϊσμό, τον Μανιερισμό. Σημαντικός εκπρόσωπος του γερμανικού κλασικισμού ήταν Γκόλτχολμ Λέσσινγκ. Σημαντικός εκπρόσωπος του εξπρεσιονισμού στο θέατρο ήταν ο Γκέοργκ Μπύχνερ, ο Φρανκ Βέντεκιντ, και στόχος του κινήματος ήταν αναπαράσταση της πραγματικότητας, αλλά τα συναισθήματα που γεννά αυτή η επαφή. Ο Μανιερισμός είναι ένα κίνημα που δημιουργήθηκε στην Ιταλία και πρόκειται για την έντονη χρήση καλλιτεχνικών χαρακτηριστικών. Εκπρόσωποι του Συμβολισμού ήταν ο Ζαν Μορεάς, Téodor de Wyzewa, Réné Ghil, ο Λεόν Βανιέ,
Georges Vanor, Charles Morice, Jules Hurret, Rémy de Gourmont, ο Μωρίς Μαίτερλινγκ. Το θέατρο του μανιερισμού ξεκίνησε από την ιταλία και άσκησε μεγάλη επιρροή στο κρητικό θέατρο. Ξεκίνησε στην Ιταλία μετά τον θάνατο του Αυτοκράτορα Φρειδερίκος ο 2ος και σημαντικότερος εκπρόσωπος ήταν ο Λουδοβίκο Αριόστο. Επίσης σημαντικό έργο με στοιχεία μανιερισμού περιλαμβάνει το έργο Ορλάνδο Μαινόμενος. Ο Ντανταϊσμός δημιουργήθηκε στο Βερολίνο, την Ζυρίχη, και την Νέα Υόρκη, και είχε σαν στόχο τα συναισθήματα που δημιουργήθηκαν από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, αλλά αναβίωση της παιδικής ηλικίας. Σημαντικοί καλλιτέχνες που εκπροσώπησαν το συγκεκριμένο κίνημα ήταν ο Κουρτ Σβίττερς, ο Μαρσέλ Ντυσσάν, και ο Γιόζεφ Μπόις. σημαντικό χαρακτηριστικό του Ντανταϊσμού ήταν ο Μηδενισμός, Δηλαδή ο πόνος και η απογοήτευση του ανθρώπου. Η Τραγωδία του ανθρωπισμού είναι γνωστή ως η νέα εποχή της αρχαίας τραγωδίας, καθώς δημιουργήθηκε όταν είχε χαθεί το ενδιαφέρον για την τραγωδία. Εκείνη την εποχή πολλοί δραματουργοί εμβάθυναν στις τραγωδίες του Σενέκα και άλλων Λατίνων δραματουργών και δημιούργησαν δικά τους κείμενα, όπως είναι το la cacciata di antonio della scala του Τζιοβάνι Μαντσίνι Μόττα. Το Achille του Αντόνιο Λότσι, και το Ιεμφάλης, του Λεονάρντο Ντάτι. Επίσης είχαμε τους διανοητές Γκρεγκόριο Κόρρε, και τον Λοντίβιο Ντε Νόμπιλι Ζάτσια. Η κωμωδία του ανθρωπισμού δημιουργήθηκε από το ενδιαφέρον που υπήρχε για τις κωμωδίες του Πόπλιου Τερέντιου, αλλά και από τότε που Νίκολο Κουσάνο ανακάλυψε δώδεκα κωμωδίες του που δεν είχαν δει το φως της δημοσιότητας, και συνεχίστηκε με το ενδιαφέρον που έδειξαν πολλοί φοιτητές για την λατινική κωμωδία. Σημαντικοί του εκπρόσωποι ήταν ο Πιερ Πάολο Βεργκέριο, ο Λεονάρντο Μπρούνι, ο Λεόν Μπατίστα Αλμπέρτι, και ο Τίτο Φρουλόβισι. Τέλος πολύ σημαντικό θεατρικό είδος ήταν και η Κομέντια Ντελ Άρτε. Πρόκειται για αυτοσχέδια κωμωδία που δημιουργήθηκε την περίοδο της αναγέννησης. Δημιουργήθηκε από τους Maffeo del Re, Vincenzo da Venezia, Francesco de la Lira, Geronimo da San Luca, Giandomenico Rizzo ο επονομαζόμενος Rizzo, Giovanni da Treviso, Tofano de Bastian , Francesco Moschini. Ο πρώτος ήταν γνωστός ως Zanin. Ήταν η πρώτη σχολή για επαγγελματία ηθοποιό. Οι σημαντικότεροι χαρακτήρες ήταν ο Αρλεκίνος, ο Καπιτάνο, ο Πουλιντσέλα, ο Μπριγκέλα, Ο Πανταλόνε, ο Ντοτόρος που ήταν ζευγάρι.
Ο Αισχύλος και ο Σοφοκλής πραγματεύονται έντονα δημοκρατίας, κάνουν σύγκριση του θεϊκού με τον ανθρώπινο νόμο, ο Σοφοκλής στην Αντιγόνη και στον Αίαντα, και ο Αισχύλος στο έργο Ικέτιδες, αλλά και ο Ευριπίδης στο έργο Ικέτιδες. Η Ευριπίδεια δραματουργία ασχολείται πολύ με τον τρωικό πόλεμο. Ο Αισχύλος με τον μύθο των Ατρειδών, και ο Αριστοφάνης σατιρίζει τον πελοποννησιακό πόλεμο, πραγματεύεται θέματα ειρήνης. Ενώ στην δραματουργία του Σοφοκλή διακρίνουμε έντονα το ανθρωπιστικό στοιχείο. Εν τέλει το θέατρο είναι βαθιά ανθρώπινη τέχνη καθώς φιλοξενεί όλες τι τέχνες, ζωγραφική, χορό, μουσική, και αποτελεί σημαντικό μέσο ψυχαγωγίας όλων των ανθρώπων. Μέσο το οποίο έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα
